پروتئین، یکی از مهمترین اجزای تشکیلدهنده بدن ماست و نقش حیاتی در رشد، ترمیم بافتها و عملکرد صحیح اندامها ایفا میکند.
این ماده مغذی ارزشمند را میتوان از دو منبع اصلی به دست آورد: منابع حیوانی و گیاهی. تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی به دلیل ساختار و ترکیب آمینواسیدی آنها متفاوت آنهاست.
پروتئین حیوانی عمدتاً در گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخممرغ و محصولات لبنی یافت میشود. این نوع پروتئین به دلیل وجود تمام آمینواسیدهای ضروری برای بدن، به عنوان پروتئین کامل شناخته میشود. از طرف دیگر، پروتئین گیاهی در حبوبات، آجیل، دانهها و برخی سبزیجات وجود دارد.
پروتئینها را میتوان بر اساس منابع مختلف، ساختار و عملکردشان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
1- پروتئین حیوانی
2- پروتئین گیاهی
پروتئین حیوانی چیست؟
پروتئین حیوانی نوعی پروتئین است که از منابع حیوانی به دست میآید. این پروتئینها به دلیل دارا بودن تمام اسیدهای آمینه ضروری برای بدن، به عنوان پروتئینهای کامل شناخته میشوند. اسیدهای آمینه ضروری، بلوکهای ساختمانی پروتئین هستند که بدن نمیتواند آنها را به تنهایی تولید کند و باید از طریق رژیم غذایی تامین شوند.
پروتئین گیاهی چیست؟
پروتئین گیاهی نوعی پروتئین است که از منابع گیاهی به دست میآید. برخلاف پروتئین حیوانی که در گوشت، ماهی، تخممرغ و محصولات لبنی یافت میشود، پروتئین گیاهی در حبوبات، آجیل، دانهها، غلات کامل و برخی سبزیجات وجود دارد
تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر آمینواسیدها
پروتئینها از واحدهای کوچکتری به نام آمینواسید ساخته شدهاند. آمینواسیدها مانند آجرهای ساختمانی هستند که پروتئینها را تشکیل میدهند. بدن انسان به 20 نوع آمینواسید نیاز دارد که برخی از آنها را میتواند خود تولید کند و برخی دیگر را باید از طریق رژیم غذایی دریافت کند. این آمینواسیدهایی که بدن نمیتواند تولید کند، آمینواسیدهای ضروری نامیده میشوند.
پروتئینهای حیوانی مانند گوشت، ماهی، تخممرغ و محصولات لبنی معمولاً حاوی تمام آمینواسیدهای ضروری هستند و به همین دلیل به آنها پروتئین کامل میگویند. در عوض بسیاری از پروتئینهای گیاهی مانند حبوبات، آجیل و دانهها، یک یا چند تا از آمینواسیدهای ضروری را به اندازه کافی ندارند و به همین دلیل به آنها پروتئین ناقص میگویند.
تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر جذب بدن
یک تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی، نحوه جذب آنها توسط بدن است. هرچند هر دو نوع پروتئین برای بدن ضروری هستند، اما تفاوتهایی در ساختار مولکولی و در نتیجه سرعت و میزان جذب آنها وجود دارد.
پروتئینهای حیوانی معمولاً ساختاری سادهتر دارند و بدن به راحتی میتواند آنها را تجزیه و جذب کند. در حالیکه پروتئینهای گیاهی معمولاً ساختار پیچیدهتری دارند و نیاز به زمان بیشتری برای تجزیه و جذب دارند
تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر ارزش غذایی
پروتئین حیوانی علاوه بر پروتئین، منابع حیوانی حاوی ویتامینهایی چون ویتامین B12، آهن هِم و سایر مواد معدنی مهم هستند. در حالیکه پروتئین گیاهی حاوی آهن غیر هِم حاوی فیبر، ویتامینهای گروه B و سایر مواد معدنی است
تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر تاثیر بر سلامتی
بسیاری از منابع پروتئینی حیوانی حاوی چربیهای اشباع شده هستند که خطر بیماریهای قلبی را افزایش میدهند. به علاوه منابع حیوانی پروتئین معمولاً کلسترول بالایی دارند که میتواند سطح کلسترول خون را افزایش دهند. در حالیکه پروتئینهای گیاهی عمدتاً حاوی چربیهای غیر اشباع هستند که برای سلامت قلب مفید هستند.
پروتئینهای گیاهی سرشار از فیبر و آنتیاکسیدان هستند و خطر ابتلا به بسیاری از بیماریها را کاهش میدهند. با این حال، برخی از آنها حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری نیستند. بالعکس، پروتئینهای حیوانی تمامی آمینواسیدهای ضروری برای بدن را دارند.
پریمیکس پروتئین تولیدی شرک شوان گروه پارسه